Tìm hiểu các sản phẩm trị mụn và thuốc trị mụn phổ biến 2021

Sản phẩm trị mụn là gì?

Sản phẩm trị mụn là từ chỉ các sản phẩm mỹ phẩm hoặc dược phẩm có khả năng điều trị mụn trứng cá.

• Các loại dược phẩm có khả năng điều trị mụn được gọi chung là thuốc trị mụn.
• Các loại mỹ phẩm có khả năng điều trị mụn được gọi chung là mỹ phẩm trị mụn.

Do đặc trưng của mỹ phẩm là chăm sóc và làm đẹp cho da nên hiệu quả trị mụn của mỹ phẩm thường không thể bằng thuốc trị mụn.

Tuy nhiên, sử dụng mỹ phẩm trị mụn sẽ an toàn hơn khi sử dụng thuốc trị mụn. Đó là do mỹ phẩm có thiên hướng sử dụng các nguyên liệu thiên nhiên nên ít gây tác dụng phụ, trong khi đó thuốc trị mụn thường sẽ có những tác dụng phụ nhất định.

Trong khi đa phần thuốc trị mụn đòi hỏi phải có ý kiến của bác sĩ trước khi sử dụng thì mỹ phẩm trị mụn không đòi hỏi nghiêm ngặt như vậy. Chỉ cần đọc kỹ hướng dẫn sử dụng thì bạn hoàn toàn có thể sử dụng mỹ phẩm trị mụn tại nhà.

Các sản phẩm trị mụn dạng mỹ phẩm

Các sản phẩm trị mụn dạng mỹ phẩm thường gặp là sữa rửa mặt trị mụn, toner cho da mụn, kem dưỡng trị mụn, mặt nạ hút mụn, serum trị mụn, tinh chất trị mụn, vi kim trị mụn, BHA…

Sữa rửa mặt cho da mụn

Sản phẩm trị mụn dạng sữa rửa mặt là các loại sữa rửa mặt giúp làm sạch, thông thoáng lỗ chân lông và kiềm dầu tốt. Chúng thường chứa benzoyl peroxide, axit glycolic, axit salicylic hoặc lưu huỳnh.

Nhờ vậy ngăn ngừa sự bít tắc lỗ chân lông, không để hình thành mụn.

Toner cho da mụn

Sản phẩm trị mụn dạng toner ngoài giúp cân bằng độ ẩm cho da còn làm sạch sâu, kiềm dầu tốt, thu hẹp lỗ chân lông.

Kem dưỡng trị mụn

Sản phẩm trị mụn dạng kem dưỡng giúp cung cấp dưỡng chất cho da mà không bí rít. Da thiếu dưỡng chất sẽ khô ráp, dễ bị lão hóa nên không thể thiếu kem dưỡng. Nhưng có nhiều loại kem dưỡng quá nhiều dưỡng hoặc nhiều dầu sẽ dễ gây bít tắc lỗ chân lông.

Kem dưỡng loại này thường ở dạng gel và có thành phần trị mụn như Retinol hay một số chiết xuất thiên nhiên có khả năng kháng khuẩn, kháng viêm.

Chỉ cần có một bộ sữa rửa mặt, toner và kem dưỡng như thế này với một chế độ chăm sóc da hợp lý, bạn có 90% cơ hội ngăn ngừa mụn trứng cá.

Mặt nạ hút mụn

Sản phẩm trị mụn dạng mặt nạ thường dùng để bắt dính đầu mụn và nhân mụn. Khi lột bỏ lớp mặt nạ thì nhân mụn sẽ bám theo mặt nạ mà đi ra ngoài.

Lưu ý là nếu lột mặt nạ quá mạnh có thể gây tổn thương cho da khiến da kích ứng. Lúc này tình trạng mụn có thể tồi tệ hơn.

Serum/tinh chất trị mụn

Serum trị mụn hay tinh chất trị mụn là sản phẩm trị mụn có chứa chiết xuất tinh chất nồng độ cao từ nguyên liệu thiên nhiên nào đó có khả năng trị mụn như trà xanh, nghệ, mật ong, tía tô, diếp cá, diệp hạ châu, hotkenamu….

Vi kim trị mụn

Vi kim sinh học là một sản phẩm trị mụn rất đặc biệt. Vi kim có thể vừa trị mụn vừa thải độc cho da, nên khả năng trị mụn là rất triệt để. Làn da vừa hết mụn vừa có cấu trúc chắc khỏe, bền vững.

Mỹ phẩm BHA

Các loại mỹ phẩm BHA cũng hết sức hiệu quả trong việc trị mụn. Sản phẩm trị mụn chứa BHA có khả năng nhanh chóng làm tan các điểm bít tắc lỗ chân lông nhờ đặc tính tan trong dầu của BHA.

Mỹ phẩm chống sẹo mụn, thâm mụn

Một số mỹ phẩm khác tuy không trực tiếp trị mụn nhưng không thể thiếu là các sản phẩm chống sẹo mụn, chống thâm mụn như kem tái tạo, tế bào gốc tái tạo, tăng trưởng nguyên bào sợi FGF, tăng trưởng tế bào da EGF, mặt nạ hydrogel glutathione làm trắng, Vita C dưỡng trắng….

Thuốc trị mụn là gì?

Thuốc trị mụn là một loại sản phẩm trị mụn có tính dược phẩm hơn là mỹ phẩm. Thuốc trị mụn được sản xuất ra nhằm chữa khỏi mụn trứng cá có trên da.

Thông thường mỗi loại thuốc trị mụn sẽ có hiệu quả điều trị đối với một số loại mụn nhất định. Một số loại thuốc trị mụn chỉ có hiệu quả với mụn không viêm như mụn đầu trắng, mụn đầu đen.

Trong khi đó một số loại thuốc trị mụn lại chỉ hiệu quả với những mụn sưng viêm như  mụn mủ, mụn nang, mụn bọc.

Thuốc trị mụn có loại không cần kê đơn nhưng cũng có loại kê đơn. Đa phần thuốc trị mụn đều có những tác dụng phụ ngoài mong muốn. Vì vậy khi sử dụng các sản phẩm trị mụn dạng thuốc nên có ý kiến tư vấn của bác sỹ.

Các loại thuốc trị mụn không kê đơn

Thuốc trị mụn chứa Benzoyl peroxit

Đối với mụn trứng cá nhẹ, bạn có thể thử hoặc bác sĩ có thể đề nghị điều trị bằng thuốc trị mụn không kê đơn có chứa benzoyl peroxide. Hợp chất benzoyl peroxide này có thể tiêu diệt các vi khuẩn liên quan đến mụn trứng cá.

Thuốc trị mụn benzoyl peroxide cần ít nhất 4 tuần để phát huy tác dụng và phải dùng liên tục để ngăn ngừa mụn. Giống như nhiều sản phẩm trị mụn khác, nó không tác động đến việc sản sinh bã nhờn hoặc cách tế bào nang lông trên da bị rụng, và khi bạn ngừng sử dụng, mụn sẽ quay lại.

Sản phẩm trị mụn này có sẵn ở nhiều dạng: kem, nước thơm, sữa rửa mặt, bọt, miếng rửa mặt và gel. Benzoyl peroxide có thể gây khô da và có thể tẩy trắng vải, vì vậy hãy cẩn thận khi thoa. Bạn nên mặc áo phông cũ đi ngủ nếu bạn chườm lên lưng hoặc ngực qua đêm.

Thuốc trị mụn chứa Axit salicylic

Axit salicylic là một loại BHA giúp điều chỉnh sự bong rụng bất thường của tế bào da. Đối với mụn trứng cá nhẹ, axit salicylic giúp thông thoáng lỗ chân lông để giải quyết và ngăn ngừa tổn thương.

Axit salicylic không tác động đến việc sản sinh bã nhờn và không diệt vi khuẩn. Sản phẩm trị mụn loại này phải được sử dụng liên tục, giống như benzoyl peroxide, vì tác dụng của nó dừng lại khi bạn ngừng sử dụng – lỗ chân lông lại tắc nghẽn và mụn quay trở lại.

Axit salicylic cũng có trong nhiều sản phẩm trị mụn dạng mỹ phẩm, bao gồm kem dưỡng, kem và miếng lót.

Thuốc trị mụn chứa Lưu huỳnh

Kết hợp với các chất khác như rượu, natri sulfacetamide (thuốc kê đơn) và axit salicylic, lưu huỳnh là một thành phần của nhiều loại thuốc trị mụn không kê đơn. Tác dụng của lưu huỳnh là giúp ngăn chặn sự bít tắc lỗ chân lông và ức chế sự phát triển của vi khuẩn.

Tuy nhiên sản phẩm trị mụn này thường ít được sử dụng bởi vì lưu huỳnh có mùi khó chịu và làm đổi màu da tạm thời.

Thuốc trị mụn chứa Retinol

Retinol có tác dụng giữ cho mụn không thể hình thành. Nó ảnh hưởng đến sự phát triển của các tế bào, đẩy nhanh việc tái tạo tế bào da mới, loại bỏ tế bào da cũ, nhờ đó đả thông được tắc nghẽn lỗ chân lông.

Mụn trứng cá của bạn có thể trở nên tồi tệ hơn trước khi thuyên giảm vì nó sẽ tác động lên những nốt mụn đã bắt đầu hình thành bên dưới da của bạn.

Thuốc trị mụn Retinol thường phải được sử dụng liên tục và có thể mất 8-12 tuần để có kết quả. Sản phẩm trị mụn chứa Retinol thường là ở dạng gel hoặc kem.

Thuốc trị mụn chứa Cồn và Axeton

Cồn là một chất chống vi khuẩn nhẹ, còn Axeton có thể loại bỏ dầu trên bề mặt da. Những chất này được kết hợp trong một số loại thuốc trị mụn không kê đơn. Các chất này làm khô da, ít hoặc không ảnh hưởng đến mụn trứng cá và thường không được các bác sĩ da liễu khuyên dùng.

Thuốc trị mụn thảo dược

Có rất nhiều sản phẩm trị mụn thảo mộc được bán trên thị trường để điều trị hoặc ngăn ngừa mụn trứng cá. Cách thức hoạt động của những sản phẩm trị mụn này không được chứng minh về mặt khoa học nhưng chúng có những hiệu quả nhất định ở một số trường hợp.

Thuốc trị mụn Tinh bột nghệ hay thuốc trị mụn bột trà xanh… là những sản phẩm trị mụn như vậy. Trà trị mụn của một số thương hiệu như Namira cũng chứng minh được hiệu quả đối với mụn trứng cá do nóng trong hoặc mất cân bằng nội tiết.

Các loại thuốc trị mụn kê đơn

Thuốc trị mụn kháng sinh

Thuốc trị mụn kháng sinh có thể được dùng ngoài da (tác dụng tại chỗ) hoặc uống (tác dụng toàn thân). Thuốc trị mụn kháng sinh hoạt động bằng cách tiêu diệt vi khuẩn gây mụn và giảm viêm.

Một số sản phẩm trị mụn kháng sinh bôi ngoài da ở dưới dạng kem, gel, dung dịch, miếng đệm, bọt và kem dưỡng da. Kháng sinh bôi ngoài da có hạn chế về khả năng thâm nhập vào da và làm sạch mụn ở sâu dưới da như mụn bọc.

Ngược lại thuốc trị mụn kháng sinh dạng uống có tác dụng khắp cơ thể và tác động được vào các tuyến bã nhờn nên chúng hiệu quả hơn trong trường hợp mụn trứng cá nặng. Tuy nhiên, thuốc trị mụn kháng sinh dạng uống thường gây ra nhiều tác dụng phụ hơn dạng bôi.

Thuốc trị mụn kháng sinh bôi tại chỗ thường không được khuyến khích dùng đơn lẻ như một phương pháp điều trị mụn, vì chúng có thể làm tăng nguy cơ kháng kháng sinh ở vi khuẩn trên da. Tuy nhiên, sử dụng benzoyl peroxide với thuốc trị mụn kháng sinh tại chỗ có thể làm giảm nguy cơ này.

Clindamycin dạng bôi (Cleocin T, Clinda-Derm) và erythromycin (Akne-Mycin, ATS, Erycette, Erygel, Ilotycin) là thuốc kháng sinh cũng là thuốc chống viêm và có hiệu quả chống lại một số vi khuẩn. Chúng nên được bôi kết hợp với benzoyl peroxide hoặc retinoid tại chỗ.

Erythromycin đường uống cũng được sử dụng để điều trị mụn trứng cá, tuy nhiên cơ thể bạn có thể đề kháng với nó, dẫn đến hạn chế tác dụng của nó.

Các loại kháng sinh chống viêm đường uống khác thường được sử dụng là doxycycline, minocycline và tetracycline, tất cả đều khá hiệu quả trong nhiều trường hợp bị mụn.

Sản phẩm trị mụn dạng kháng sinh không giải quyết được các yếu tố gây mụn do bít tắc lỗ chân lông và có thể mất vài tuần hoặc vài tháng để làm hết mụn. Vì vậy, thuốc trị mụn kháng sinh thường nên sử dụng kết hợp với các loại thuốc khác làm “thông thoáng” lỗ chân lông.

Nhiều loại thuốc kháng sinh dạng uống để trị mụn trứng cá không nên dùng trong thai kỳ.

Thuốc trị mụn Retinoids

Retinoids là các hợp chất hóa học có dạng vitamin A. Các retinoids tổng hợp phổ biến có Tretinoin Tazarotene và Adapalene.

Các loại thuốc trị mụn này có dạng bôi hoặc uống. Thuốc trị mụn Retinoids bôi tại chỗ làm sạch mụn trứng cá bằng cách tác động đến cách tế bào da phát triển và rụng.

Chúng có thể được sử dụng kết hợp với các sản phẩm trị mụn khác, chẳng hạn như benzoyl peroxide và thuốc kháng sinh uống.

Thuốc trị mụn Retinoids dạng bôi không có tác dụng phụ nghiêm trọng như retinoids uống; tuy nhiên, chúng không được khuyến khích cho phụ nữ mang thai hoặc cho con bú. Tác dụng phụ của retinoids bôi bao gồm mẩn đỏ, khô và ngứa da.

Đối với mụn trứng cá nhẹ, thuốc trị mụn adapalene là lựa chọn phù hợp vì tác dụng nhẹ nhưng ít tác dụng phụ nhất. Đây cũng là thuốc trị mụn Retinoids duy nhất không cần kê đơn.

Đối với mụn trứng cá dạng nang nặng, isotretinoin là liệu pháp hiệu quả nhất. Thuốc trị mụn này là loại duy nhất can thiệp vào cả 3 nguyên nhân gây mụn.

Đặc biệt là nó có thể làm sạch mụn trứng cá nặng mà không phản ứng với các phương pháp điều trị khác.

Tuy nhiên, sản phẩm trị mụn này có thể có tác dụng phụ. Chúng có thể gây ra dị tật bẩm sinh thai nhi nghiêm trọng nên phụ nữ đang mang thai hoặc không sử dụng biện pháp tránh thai KHÔNG BAO GIỜ được dùng. Ngoài ra, phụ nữ đang cho con bú không nên dùng.

Một số nghiên cứu cho thấy việc sử dụng chúng có liên quan đến việc tăng nguy cơ trầm cảm, tự tử và bệnh viêm ruột. Bạn cần hỏi ý kiến bác sĩ khi sử dụng loại sản phẩm trị mụn này.

Các tác dụng phụ khác của Retinoids còn có: khô da và môi, đau cơ và khớp, nhức đầu, tăng chất béo trung tính Triglyceride (một loại cholesterol), tăng men gan, giảm thị lực ban đêm, và rụng tóc tạm thời (dù hiếm gặp hơn).

Đối với hầu hết những người dùng những loại thuốc trị mụn này, các tác dụng phụ có thể chấp nhận được và không phải là lý do để ngừng điều trị trước khi hết mụn.

Thuốc trị mụn Axit azelaic

Một loại thuốc trị mụn dạng bôi khác là axit azelaic. Sản phẩm trị mụn này thường có dạng gel, kem hoặc bọt và có đặc tính kháng khuẩn và chống viêm.

Chúng chủ yếu được sử dụng để điều trị bệnh trứng cá đỏ (chứng da mẩn đỏ rosacea), nhưng chúng cũng có thể giúp giảm tình trạng mụn trứng cá thể nhẹ.

Thuốc trị mụn Dapsone

Dapsone, còn được gọi là diaminodiphenyl sulfone, là một loại thuốc kháng sinh. Thuốc trị mụn Dapsone là một loại gel bôi ngoài da có khả năng kháng khuẩn và chống viêm, rất có hiệu quả điều trị đối với mụn trứng cá.

Thuốc tránh thai trị mụn nội tiết

Thuốc tránh thai có chứa nội tiết tố nữ hoạt động bằng cách chống lại tác động của nội tiết tố nam (như testosterone) trong việc hình thành mụn trứng cá. Sản phẩm trị mụn này chỉ dùng cho nữ giới.

Tác dụng của thuốc tránh thai đối với mụn nội tiết nhiều nhất là từ ba đến bốn tháng. Các tác dụng phụ bao gồm buồn nôn, căng tức vú và máu vón cục.

Spironolactone (Aldactone)

Spironolactone là một loại thuốc uống có thể ngăn chặn tác động của các hormone lên các tuyến bã nhờn. Thuốc này không được FDA chấp thuận cho mụn trứng cá, nhưng đặc biệt hữu ích cho những phụ nữ bị mụn trứng cá nặng hơn vào khoảng thời gian hành kinh và mãn kinh.

Clascoterone (Winlevi)

Clascoterone là một phương pháp điều trị dạng bôi tại chỗ mới được phê duyệt cho mụn trứng cá từ trung bình đến nặng, được coi là một giải pháp thay thế cho spironolactone. Nó nhắm vào các hormone gây ra mụn trứng cá.

Cách thức hoạt động như thế nào vẫn chưa được hiểu rõ nhưng nó tỏ ra rất hiệu quả trong việc giảm tình trạng mụn trứng cá ở cả nam và nữ trên 12 tuổi.

Thuốc trị mụn dạng tiêm Triamcinolone

Một loại thuốc trị mụn phổ biến khác mà bác sĩ có thể thử là triamcinolone. Đây là một loại dung dịch corticosteroid được tiêm trực tiếp vào nốt mụn.

Những lưu ý sử dụng về các sản phẩm trị mụn

Bệnh nhân dùng thuốc trị mụn nên cảnh giác với các tác dụng phụ và tương tác có thể xảy ra với các loại thuốc và thảo dược khác.

Retinoids và benzoyl peroxide dạng bôi tại chỗ có thể khiến da ửng đỏ, khô và nhạy cảm với ánh nắng.

Thuốc trị mụn kháng sinh dạng uống có thể khiến da nhạy cảm với ánh sáng mặt trời, trở nên dễ bắt nắng và khó chịu ở dạ dày.

Benzoyl peroxide có thể ức chế tác dụng của một số retinoid dạng bôi tại chỗ, vì vậy không bao giờ bôi chúng vào cùng một thời điểm trong ngày.

Uống thuốc kháng sinh trong hơn một vài tuần có thể khiến phụ nữ dễ bị nhiễm trùng nấm men.

Một số sản phẩm trị mụn không kê đơn có thể gây ra các phản ứng dị ứng hiếm gặp nhưng nghiêm trọng hoặc những kích ứng nghiêm trọng.

Bạn cần ngay chăm sóc y tế khẩn cấp nếu bạn có các triệu chứng như nghẹt cổ họng, khó thở, choáng hoặc sưng mặt hoặc lưỡi. Bạn cũng cần ngưng sử dụng sản phẩm ngay nếu bị phát ban hoặc ngứa.