Mụn đầu đen và cách trị mụn đầu đen
CÁC NỘI DUNG CHÍNH
Mụn đầu đen và các cách trị mụn đầu đen hiệu quả
Mụn đầu đen là những tổn thương nhỏ, sậm màu xuất hiện trên da, thường ở mặt và cổ. Mụn đầu đen là loại mụn không viêm nên cách trị mụn đầu đen cũng đơn giản và nhanh chóng hơn các loại mụn khác.
Tuy nhiên nếu chủ quan điều trị không kịp thời hoặc không đúng cách, mụn đầu đen có thể biến chứng thành mụn sưng viêm có nguy cơ cao để lại những biến chứng như thâm mụn hay sẹo mụn.
Ở Hoa Kỳ (U.S.), mụn trứng cá là một bệnh nhiễm trùng da ảnh hưởng đến 50 triệu người. Xử lý mụn đầu đen đúng cách có thể giúp ngăn ngừa mụn phát triển nặng hơn.
Những sự thật về mụn đầu đen
- Mụn đầu đen được tạo thành từ các hắc tố bị oxy hóa và không bị giữ lại bụi bẩn.
- Nặn mụn hoặc chà mạnh vào mụn đầu đen có thể khiến chúng trở nên tồi tệ hơn.
- Để giảm mụn đầu đen, hãy tránh các sản phẩm chăm sóc da có gốc dầu, môi trường ẩm ướt, quần áo chật và các sản phẩm dành cho da có chứa cồn.
- Chúng có xu hướng xuất hiện khi nội tiết tố dẫn đến việc các tuyến dưới da tăng sản xuất bã nhờn, một chất nhờn.
Mụn đầu đen là gì?
Mụn đầu đen là một loại mụn trứng cá nhẹ xảy ra khi các lỗ chân lông trên da bị bịt kín bởi các tế bào da chết và chất bảo vệ nhờn được gọi là bã nhờn.
Đầu mụn đầu đen nổi lên trên bề mặt da, có màu sẫm.
Thông thường, lông mọc từ các nang lông trong lỗ chân lông, và các tuyến bã nhờn sản xuất bã nhờn nằm bên dưới.
Khi các lỗ chân lông này bị bịt kín, các tế bào da chết trong lỗ chân lông hở ra sẽ phản ứng với oxy trong không khí và chuyển sang màu đen, tạo thành mụn đầu đen.
Đây là điểm khác biệt so với mụn đầu trắng, loại mụn mà đầu mụn nằm kín dưới da, không tiếp xúc với không khí.
Điều này thường bị nhầm lẫn với bụi bẩn bị mắc kẹt, nhưng sự phát triển của mụn đầu đen không liên quan đến sự sạch sẽ của da.
Các tổn thương khác do mụn trứng cá thường đóng lại, nhưng ở mụn đầu đen, vùng da xung quanh lỗ chân lông bị tắc mở ra, không khí lọt vào khiến dầu nhờn thu thập hoặc tế bào da chết bị oxy hóa và chuyển sang màu đen hoặc đôi khi hơi vàng.
Mụn đầu đen xuất hiện thường xuyên nhất trên mặt, lưng, cổ, ngực, cánh tay và vai vì ở những khu vực này có nhiều nang lông hơn. Mụn ở cằm, mụn trên trán hay mụn trên má hay thậm chí là mụn ở vai, mụn ở lưng hoàn toàn có thể là mụn đầu đen.
Nguyên nhân gây mụn đầu đen
Có một số yếu tố có thể làm tăng xác suất hình thành và phát triển mụn đầu đen.
Tuổi tác và thay đổi nội tiết tố là một yếu tố quan trọng. Giống như các triệu chứng khác của mụn trứng cá, mụn đầu đen phổ biến nhất ở tuổi dậy thì, khi sự thay đổi nồng độ hormone kích thích sản xuất bã nhờn tăng đột biến. Tuy nhiên, chúng có thể xuất hiện ở mọi lứa tuổi.
Androgen, hoóc môn sinh dục nam, kích thích tiết nhiều bã nhờn hơn và chuyển hóa tế bào da ở tuổi dậy thì cao hơn. Cả trẻ em trai và gái đều trải qua mức độ nội tiết tố androgen cao hơn trong thời kỳ thanh thiếu niên.
Sau tuổi dậy thì, những thay đổi về nội tiết tố liên quan đến kinh nguyệt, mang thai và sử dụng thuốc tránh thai cũng có thể gây ra mụn đầu đen ở phụ nữ. Mụn đầu đen hình thành do những nguyên nhân này đôi khi còn được gọi là mụn nội tiết.
Cơ thể sản xuất quá mức các tế bào da có thể là nguyên nhân gây ra mụn đầu đen.
Các yếu tố khác bao gồm:
- lỗ chân lông bị bó kín hoặc bịt kín bởi mỹ phẩm và quần áo
- đổ mồ hôi nhiều
- cạo râu và các hoạt động khác làm mở nang lông
- độ ẩm cao và dầu mỡ trong môi trường xung quanh
- một số tình trạng sức khỏe, chẳng hạn như căng thẳng, hội chứng buồng trứng đa nang (PCOS) và hội chứng tiền kinh nguyệt (PMS)
- thuốc khuyến khích sự thay đổi tế bào da nhanh chóng
- sử dụng một số loại thuốc dựa trên steroid, chẳng hạn như corticosteroid
Trái với suy nghĩ của nhiều người, vệ sinh kém không trực tiếp gây ra mụn đầu đen. Chà xát quá mạnh để loại bỏ chúng có thể khiến chúng trở nên tồi tệ hơn.
Các triệu chứng của mụn đầu đen
Triệu chứng chính để nhận biết loại mụn này là tổn thương nhỏ và có đầu mụn sẫm màu.
Mụn đầu đen là một triệu chứng của mụn trứng cá, nhưng do lỗ chân lông mở, chúng khác với các tổn thương mụn khác ở một số mặt.
Loại mụn này là mụn trứng cá không viêm. Điều này có nghĩa là chúng không bị nhiễm trùng, và chúng sẽ không gây đau đớn và khó chịu giống như mụn nhọt và mụn mủ.
Mụn đầu đen hơi giống mụn nang ở chỗ là có một điểm đen trên đầu mụn. Tuy nhiên, chúng là mụn không sưng viêm, kích thước nhỏ, trong khi đó mụn nang là mụn sưng viêm có nhiều mủ, kích thước lớn.
Sự thay đổi ngoại hình do mụn đầu đen gây ra có thể dẫn đến sự xấu hổ và khó khăn về xã hội hoặc tâm lý tiêu cực ở một số bệnh nhân.
Phân biệt với sợi bã nhờn
Sợi bã nhờn trông giống như mụn đầu đen, nhưng chúng khác nhau. Chúng có thể xuất hiện trên mũi. Chúng có xu hướng nhỏ hơn, xuất hiện theo nhóm và cảm thấy phẳng khi chạm vào. Sợi bã nhờn là các tuyến dẫn dòng chảy của bã nhờn qua lỗ chân lông. Không giống như mụn đầu đen, chúng không phải là một dạng của mụn trứng cá.
Chẩn đoán mụn đầu đen
Mụn đầu đen hiếm khi phải đến gặp bác sĩ trừ khi đã bị mụn nặng. Chúng rất dễ nhận biết và chẩn đoán từ vẻ ngoài của chúng.
Cách trị mụn đầu đen
Hầu hết mọi người tự chăm sóc và trị mụn đầu đen tại nhà mà không cần đến gặp bác sĩ, nhưng một số hoạt động có thể khiến chúng trở nên tồi tệ hơn hoặc kích hoạt loại mụn nặng hơn.
Có rất nhiều lầm tưởng và mâu thuẫn về cách điều trị mụn đầu đen, vì vậy tốt nhất bạn nên xem cách trị mụn đầu đen nào phù hợp với bạn.
Những việc nên làm đối với mụn đầu đen
– Làm sạch: Tẩy tế bào chết đặc biệt để tẩy tế bào chết nhẹ nhàng trên mặt có thể hữu ích. Hãy tìm những loại không có mùi thơm và dành cho da nhạy cảm, và tránh bất cứ thứ gì khiến da bạn quá khô. Nhiều sản phẩm có sẵn để mua trực tuyến.
Mặc dù điều quan trọng là làm khô da bằng cách giảm sản xuất dầu quá mức, nhưng làm khô da quá nhiều có thể khiến vấn đề trở nên tồi tệ hơn do kích thích các tuyến sản xuất thêm dầu.
– Trang điểm và mỹ phẩm: Sử dụng các sản phẩm không gây mụn, không làm tắc nghẽn lỗ chân lông để giữ cho lỗ chân lông luôn thông thoáng và giảm sự tích tụ của da chết. Trang điểm không gây mụn có sẵn để mua trực tuyến từ các thương hiệu khác nhau.
– Phương pháp điều trị theo toa: Axit azelaic, axit salicylic và benzoyl peroxide cũng có sẵn ở cả dạng kê đơn và không kê đơn (OTC) cho mụn trứng cá không viêm. Đây là các sản phẩm trị mụn tại chỗ, bôi trực tiếp lên da.
Các loại thuốc trị mụn kê đơn có chứa vitamin A, chẳng hạn như tretinoin, tazarotene và adapalene, có thể được kê đơn để ngăn không cho các nút hình thành trong nang lông và thúc đẩy sự thay đổi nhanh chóng của tế bào da.
Tuy nhiên, hầu hết mọi người không tìm kiếm các phương pháp điều trị này cho đến khi mụn của họ trở nên tồi tệ hơn trở thành một dạng nhiễm trùng hoặc nghiêm trọng hơn, chẳng hạn như mụn nhọt. Tốt nhất bạn nên nhờ chuyên gia chăm sóc da loại bỏ mụn đầu đen nếu chúng trở nên khó chịu.
– Tình trạng bệnh lý nền: Bất kỳ vấn đề nào khác về da, chẳng hạn như bệnh chàm hoặc bệnh rosacea, có thể khiến việc điều trị mụn đầu đen khó khăn hơn một chút. Tình trạng bệnh lý nền này nên được điều trị trước khi có mụn trứng cá, vì điều trị thành công có thể dẫn đến cải thiện mụn đầu đen.
– Nghỉ ngơi và thư giãn: Nghỉ ngơi đầy đủ và tránh căng thẳng cũng có thể hữu ích, vì căng thẳng có thể kích hoạt sản xuất bã nhờn. Tập thể dục có thể giúp giảm căng thẳng.
– Chế độ ăn uống: Nghiên cứu chưa xác nhận rằng việc cắt bỏ khoai tây chiên hoặc sô cô la sẽ làm giảm mụn trứng cá, nhưng một chế độ ăn uống lành mạnh, cân bằng với nhiều trái cây tươi và rau quả sẽ có lợi cho sức khỏe tổng thể. Nó có thể làm giảm nguy cơ tổn thương da bị nhiễm trùng.
Những điều không nên làm
Các tác nhân kích thích nội tiết tố có thể khiến mụn đầu đen không thể tránh khỏi, nhưng một số yếu tố có thể làm tăng nguy cơ hoặc khiến chúng trở nên tồi tệ hơn.
– Nặn mụn: Tránh nặn mụn đầu đen, ngay cả với dụng cụ tẩy mụn đầu đen bằng kim loại, vì điều này có thể gây kích ứng da và khiến vấn đề trở nên tồi tệ hơn.
– Xông hơi: Xông hơi từ lâu đã được khuyến khích như một phương pháp điều trị mụn đầu đen, trên cơ sở nó “mở các lỗ chân lông”. Tuy nhiên, điều này vẫn chưa được xác nhận bởi nghiên cứu. Một số người thấy nó làm cho vấn đề tồi tệ hơn.
– Chà xát: Điều này có thể làm trầm trọng thêm vấn đề. Chà rửa loại bỏ bã nhờn. Khi đó, các tuyến bã nhờn hoạt động mạnh hơn để thay thế chất nhờn, dẫn đến tắc nghẽn nhiều hơn và có nguy cơ gây ra mụn viêm.
– Dụng cụ tẩy trang: Nên sử dụng cẩn thận các miếng dán, mặt nạ và máy hút vì chúng có thể gây kích ứng và tổn thương da nếu sử dụng sai cách.
– Trang điểm và mỹ phẩm: Tránh các sản phẩm chăm sóc da và trang điểm có chứa dầu.
– Các tác nhân môi trường khác cần tránh là:
- môi trường ẩm ướt
- quần áo bó sát da
- các sản phẩm dành cho da có cồn, vì chúng cũng có thể làm căng và khô da
– Hydrogen peroxide: Điều này đã được khuyến khích cho mụn trứng cá. Nó có thể làm giảm mức độ nghiêm trọng của các đợt bùng phát, nhưng nó cũng là một sản phẩm khắc nghiệt có thể làm khô và kích ứng da. Các nhà nghiên cứu vẫn chưa quyết định liệu nó có nên được sử dụng hay không, vì những tác dụng phụ của nó.
Phương pháp điều trị mụn đầu đen tự nhiên tại nhà
Các phương pháp điều trị dựa trên nguyên liệu tự nhiên thường được khuyến khích cho mụn trứng cá và một số nghiên cứu đang được tiến hành. Dầu cây trà, cỏ xạ hương, lô hội và hoa hồng đều có khả năng kháng khuẩn để ngăn ngừa mụn bị nhiễm trùng nên được coi là những cách trị mụn tại nhà khá hiệu quả.
Là một dạng mụn trứng cá nhẹ, mụn đầu đen có xu hướng tự biến mất khi cơ thể điều chỉnh thành công hơn các hormone sau tuổi dậy thì. Có thể mất nhiều thời gian để mụn đầu đen tự giải quyết và chúng có thể tồn tại trong nhiều năm.
Một bệnh nhân đang gặp khó khăn về tâm lý khi xuất hiện mụn đầu đen có thể thấy hữu ích khi đến gặp chuyên gia spa, thẩm mỹ viện hoặc bác sỹ da liễu để có được cách trị mụn phù hợp và hiệu quả.