Mụn bọc là gì và cách điều trị như thế nào?

Mụn bọc là gì?

Tất cả mụn trứng cá đều hình thành từ sự bít tắc của lỗ chân lông. Mụn bọc cũng được hình thành theo cách như vậy.

Dầu (bã nhờn) cùng với các tế bào da chết là nguyên nhân chính làm tắc nghẽn lỗ chân lông của bạn. Sự tích tụ bã nhờn và tế bào da chết ở lỗ chân lông khiến hình thành các loại mụn không viêm như mụn đầu đen và mụn đầu trắng.

Mụn bọc cũng được hình thành do tắc nghẽn lỗ chân lông nhưng chúng có liên quan đến vi khuẩn gây mụn P.Acne. Mặc dù loại vi khuẩn này trên da là điều bình thường, nhưng vi khuẩn có thể chuyển thành nhiễm trùng khi bị mắc kẹt trong lỗ chân lông cùng với bã nhờn và tế bào da chết. Kết quả là nhiễm trùng có thể đi sâu bên dưới da của bạn, làm cho các lỗ chân lông bị ảnh hưởng trở nên đỏ và sưng lên.

Vì nó gây ra các vấn đề sâu bên trong da, mụn bọc được coi là một dạng nặng hơn của mụn trứng cá. Cũng như mụn mủ và mụn nang, mụn bọc được xếp vào loại mụn sưng viêm.

Không giống như các loại mụn không viêm khác, các mụn bọc không thể được làm sạch chỉ bằng các sản phẩm không kê đơn (OTC).

Cách xác định mụn bọc

Mụn bọc trông giống như một vết sưng nhỏ dưới da của bạn. Da có thể săn chắc, nhưng cũng có thể chuyển sang màu đỏ do vùng xung quanh bị viêm nhiều hơn. Nó không có “đầu” như một số loại mụn trứng cá không viêm dạng nhẹ. Mụn bọc gây đau khi chạm vào.

Mụn bọc đôi khi có thể bị nhầm với mụn ẩn. Tuy nhiên điểm khác biệt là mụn bọc có kích thước to và thường sưng đỏ, gây đau đớn khi chạm vào. Trong khi đó mụn ẩn kích thước nhỏ li ti mọc thành từng cụm ẩn dưới da và không gây sưng viêm hay đau đớn.

Mụn bọc có giống với mụn nang không?

Mụn bọc và mụn nang là hai trong số những dạng mụn trứng cá nặng nhất. Đôi khi chúng bị nhầm lẫn với nhau vì cả hai đều hình thành sâu bên dưới bề mặt da:

• Nhìn bề ngoài, mụn dạng nang có thể giống như mụn nhọt lớn, màu đỏ. Mụn nang, giống như mụn bọc, nằm sâu bên dưới bề mặt da. Nhưng vì chứa đầy mủ nên các mụn nang mềm hơn các mụn bọc. Mụn nang rất dễ vỡ ra, và khi vỡ ra thường dẫn đến nhiễm trùng. Mụn nang hình thành khi nhân của mụn đầu đen và hoặc mụn đầu trắng “tràn” vào các vùng xung quanh của da. Trong nỗ lực khắc phục tình hình, cơ thể nhận thấy một cuộc tấn công và hệ thống miễn dịch địa phương phản ứng bằng cách tạo ra mủ.
• Ngược lại, mụn bọc thường được giữ nguyên, nằm sâu dưới da. Mụn bọc cứng và không dễ vỡ ra như vậy, thường là do được bao bọc bởi lớp da săn chắc. Các mụn bọc có thể tồn tại trong nhiều tuần hoặc thậm chí vài tháng, với kết quả là các chất bên trong chúng cứng lại thành các nang sâu (và cứng đầu).

Có những lựa chọn điều trị nào?

Các sản phẩm trị mụn không kê đơn thường không có tác dụng đối với mụn bọc. Các thành phần OTC có sẵn rộng rãi, chẳng hạn như axit salicylic và benzoyl peroxide, chỉ giúp loại bỏ bã nhờn dư thừa và tế bào da chết trên bề mặt. Điều này có thể giúp làm sạch lỗ chân lông bị tắc nghẽn trên bề mặt da, nhưng nó sẽ không hiệu quả đối với các mụn bọc nằm sâu bên dưới da.

Bạn nên trao đổi với các chuyên gia thẩm mỹ ở các thẩm mỹ viện hoặc bác sỹ da liễu về tình trạng mụn của bạn để được tư vấn tất cả các lựa chọn điều trị. Họ có thể đề xuất một hoặc nhiều cách trị mụn bọc sau đây:

Thuốc bôi trị mụn

Thuốc bôi theo toa, thay vì OTC, được bôi trực tiếp lên nốt mụn. Đây là những bước đầu tiên được ưu tiên đối với mụn bọc, đặc biệt nếu bạn đang cố gắng điều trị những trường hợp cá biệt hơn, nơi bạn chỉ có một hoặc hai nốt mỗi lần.

Chuyên gia thẩm mỹ hoặc bác sĩ da liễu của bạn có thể kê đơn cho bạn như sau:

• kháng sinh để giúp tiêu diệt vi khuẩn bị mắc kẹt trong lỗ chân lông của bạn
• benzoyl peroxide mạnh theo toa, đậm đặc hơn nhiều so với các loại ở hiệu thuốc
• axit salicylic theo đơn thuốc để làm khô da chết và dầu bị mắc kẹt trong nốt mụn
• retinoids, là các dẫn xuất vitamin A mạnh mẽ giúp khơi thông các nang tóc bị mắc kẹt

Thuốc kháng sinh uống

Các trường hợp mụn bọc lan rộng có thể cho thấy có vấn đề với quá nhiều vi khuẩn gây mụn P.Acne trên da của bạn. Bạn có thể nhận thấy rằng các mụn bọc tiếp tục quay trở lại sau khi điều trị hoặc các bọc mụn có thể lan rộng khắp cơ thể của bạn.

Trong những trường hợp như vậy, chuyên gia thẩm mỹ hoặc bác sĩ da liễu của bạn có thể đề nghị dùng kháng sinh uống để giúp loại bỏ vi khuẩn gây mụn đang xâm nhập đặc kín trên da bạn. Điều này được thực hiện để vi khuẩn không bị mắc kẹt dưới lỗ chân lông của bạn và dẫn đến mụn bọc. Thuốc kháng sinh cũng có thể làm giảm tình trạng sưng đau do loại mụn này gây ra.

Các loại thuốc trị mụn khác

Vấn đề với thuốc kháng sinh uống là bạn chỉ nên dùng chúng trong một thời gian ngắn – thường là 7 đến 10 ngày một lần để cơ thể không bị vi khuẩn kháng thuốc – nhưng có thể tiếp tục trong vài tháng nếu cần thiết.

Với lưu ý này, chuyên gia thẩm mỹ hoặc bác sĩ da liễu của bạn có thể đề xuất các loại thuốc trị mụn khác có thể được sử dụng lâu dài. Đối với phụ nữ, thuốc tránh thai có thể giúp kiểm soát sự dao động nội tiết tố gây ra mụn trứng cá, còn gọi là mụn nội tiết.

Một lựa chọn khác là isotretinoin (thường được biết đến với tên thương hiệu là Accutane, mặc dù thương hiệu đó không còn trên thị trường). Đây cũng được làm từ vitamin A, nhưng nó mạnh hơn nhiều so với retinoid. Đây là một loại thuốc hàng ngày có thể được sử dụng để điều trị tất cả các loại mụn – bao gồm cả các mụn bọc. Tuy nhiên, có thể mất vài tháng để thuốc phát huy hết tác dụng.

Nếu bạn đang mang thai hoặc dự định có thai, chuyên gia thẩm mỹ hoặc bác sĩ da liễu của bạn có thể khuyến nghị kê đơn benzoyl peroxide – isotretinoin (Accutane) và một số loại kháng sinh không được dùng trong thời gian này.

Các phương pháp điều trị chuyên sâu khác

Một số liệu trình trị liệu chuyên sâu mà các spa hay thẩm mỹ viện hay áp dụng cũng có thể có lợi khi kết hợp với thuốc theo toa.

Các liệu trình này có thể giúp giảm vi khuẩn và viêm nhiễm cũng như giúp ngăn ngừa sẹo mụn, thâm mụn:

• lấy nhân mụn
• peel da hóa học (lột da hóa học)
• liệu pháp laser
• liệu trình ánh sáng xanh
• tiêm thuốc

Liệu mụn bọc có gây nên sẹo không?

Mụn trứng cá có thể để lại sẹo vì hai lý do. Đầu tiên, nếu không điều trị mụn bọc kịp thời có thể dẫn đến viêm thêm, làm tổn thương các tế bào da xung quanh. Cuối cùng bạn quyết định tìm cách điều trị thì vùng da bị viêm có thể biến thành vết thâm hoặc vết sẹo mụn.

Theo Viện Da liễu Namira Hàn Quốc, các vết thâm có thể mất vài tháng (thậm chí vài năm) để mờ đi. Nghiêm trọng hơn là chúng không chỉ bị thâm mà còn để lại sẹo vĩnh viễn.

Sẹo mụn hoặc thâm mụn có thể nghiêm trọng hơn nếu bạn cố gắng nặn mụn bọc. Nếu bạn làm vậy thì nhân mụn bọc chưa chắc lấy được mà vùng lỗ chân lông của mụn bọc sẽ tổn thương nghiêm trọng và chúng sẽ giãn nở rất to tạo nên những hố sẹo về sau.

Cách tốt nhất để ngăn ngừa sẹo do mụn bọc là điều trị kịp thời đồng thời tuyệt đối không nặn mụn. Lưu ý điều này không ám chỉ đến phương pháp lấy nhân mụn chuẩn y khoa. Việc lấy nhân mụn chuẩn y khoa rất có lợi cho việc giảm nhanh tình trạng mụn bọc.

Nếu bạn kết thúc với sẹo mụn sau khi điều trị, hãy xem xét một phương pháp điều trị OTC với hydroquinone hay các sản phẩm làm trắng như mặt nạ hydrogel glutathione, serum Vita C hay arbutin, niacinamide để giảm viêm và da sạm đen.

Những điều nên và không nên làm khi chăm sóc da

Cũng như các dạng mụn khác, ngăn ngừa mụn bọc bắt đầu bằng việc chăm sóc da tốt. Ít nhất, hãy đảm bảo rằng bạn đang làm tốt các việc sau:

• Rửa mặt hai lần một ngày. Nếu bạn tập thể dục vào giữa ngày, hãy rửa nhanh một lần nữa bằng sữa rửa mặt dịu nhẹ có thể giúp ngăn vi khuẩn làm tắc nghẽn lỗ chân lông của bạn.
• Tẩy trang vào ban đêm. Điều này sẽ làm giảm lượng dầu và vi khuẩn tích tụ trên da của bạn.
• Thoa kem dưỡng ẩm nhẹ sau khi rửa mặt sạch.
• Sử dụng mặt nạ trị mụn hai lần một tuần để hút dầu, tế bào da chết và vi khuẩn từ lỗ chân lông của bạn.
• Nhớ thoa kem chống nắng mỗi ngày. Nếu bạn dùng isotretinoin hoặc sử dụng retinols, điều đặc biệt quan trọng là phải làm điều này để ngăn ngừa cháy nắng.
• Tránh chạm tay vào mặt để không truyền vi khuẩn lên da.
• Luôn rửa tay trước khi thoa mỹ phẩm.

Khi nào đến gặp bác sĩ da liễu

Mụn trứng cá có thể khó loại bỏ, nhưng chắc chắn không phải là không thể. Hãy bắt đầu thói quen chăm sóc da tốt cùng với việc bỏ thói quen sờ lên mụn hoặc nặn mụn. Bác sĩ da liễu của bạn có thể đưa ra lời khuyên cho tình trạng mụn của bạn và cách điều trị chúng.

Ngoài ra, bác sĩ da liễu cũng sẽ đưa ra được lời khuyên tốt giúp bạn giải quyết các vết sẹo mụn và thâm mụn. Nếu các sản phẩm trị mụn OTC không xử lý tốt được các vấn đề này, họ có thể đề xuất các quy trình tại nhà, chẳng hạn như liệu pháp mài da chuyên nghiệp hoặc liệu pháp laser.

Điều đặc biệt quan trọng là bạn phải đến gặp bác sĩ da liễu nếu bạn bị tái phát các trường hợp mụn bọc. Bạn có thể cần thêm các biện pháp trị mụn dự phòng để giúp ngăn chặn các mụn bọc tái phát.